Karadağ’ı Yakından Tanıyalım

Karadağ’ın başkenti Podgorica, Arnavutluk sınırına sadece 20 kilometre uzaklıkta, beş nehrin geçtiği ve dağlarla çevrili geniş bir ovada yer almaktadır. Şehir yaklaşık 180.000 kişilik bir nüfusa sahiptir. İkinci Dünya Savaşı sırasında bombalanarak yerle bir edilen Podgorica, yüksek katlı apartmanlar ve yeni ofis ve alışveriş merkezleriyle modern bir kent merkezi olarak yeniden inşa edilmiştir. Son Balkan savaşının fiziksel yapılar üzerindeki etkisi düşük olsa da, ekonomik yaptırımların istihdam ve altyapı üzerinde yıkıcı bir etkisi oldu.

Yabancı yatırımların da yardımıyla kentin genelinde kentsel yenilenme göze çarpmaktadır, ancak yine de büyük bir kısmı hala köhne görünmektedir. Podgorica, sadece yayaların yürüyebileceği bir caddeye (alışveriş merkezi) ve çeşitli restoran, kafe ve butiklere sahip Avrupa tarzı bir şehir merkezine sahiptir. Birçokları için Podgorica’nın başlıca cazibesi, Karadağ’ın doğal güzelliklerini keşfetmek için bir üs olmasıdır; her tarafta dağlar ve vahşi kırsal alanlar ve bir saatten daha kısa bir mesafede çarpıcı Adriyatik kıyı şeridi bulunmaktadır. Burası çorak bozkırları ve bakir ormanlarıyla, hızlı akan sularıyla dağlık bir bölgedir.

Nehirler ve pitoresk göller; özellikle Skadar Gölü ekolojik öneme sahiptir. Kıyı şeridi kumsalları ve dramatik koylarıyla tanınmaktadır: örneğin, UNESCO tarafından koruma altına alınan Kotor şehri ve muhteşem Aziz Typhoon Katedrali; eşsiz barok
Perast; Saint George ve Our Lady of the Rock adaları – hepsi de kalıcı bir medeniyetin ve dünyanın en harika körfezinin zenginliğinin hikayesini anlatan yerler. Kotor şehrinin etrafındaki bölge, doğal güzelliği ve tarihi önemi nedeniyle UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır. Karadağlılar, Türklere karşı savaşan ve bağımsızlıklarını koruyan dağlılar olarak bilinmektedir.
Sözde fethedildikten uzun süre sonra bile direnmeye devam ettiler. Savaşçıları aynı zamanda şairdi,bu da en çok Petar Petroviæ-Njegoš’un “Dağ Çelengi” adlı eserinde somutlaşmıştır.

Bölgede nispeten az sayıda yabancı yaşamaktadır. Yabancı dil bilgisi -İngilizce, Almanca ve İtalyanca- genç, eğitimli Karadağlılar ve kıyı turizm endüstrisinde çalışanlar arasında yaygındır. Ancak günlük amaçlar için biraz Karadağca bilgisi şarttır.Kültürel yaşam, dünyanın belli başlı merkezlerine kıyasla daha az canlı ve çeşitli olsa da aktiftir.

Karadağlılar sanata derin bir ilgi duyarlar ve sinemaya meraklıdırlar: Avrupa ve Amerikan filmleri orijinal versiyonlarında Karadağca/Sırpça altyazılı olarak gösterilmektedir. Sanat sergilerinde yerel, çağdaş sanatçılar tanıtılmaktadır. Bugün Karadağ’da çok sayıda ressam ve heykeltıraş çalışmaktadır;
Bazıları yurtdışında önemli başarılar elde etmiştir. Karadağ’da çeşitli yaz ve
Kış sporları: su topu, su raftingi, bisiklet, tenis, yokuş aşağı ve kros kayağı, yürüyüş ve kampçılık. Podgorica’da müzeler, konserler, tiyatro, bale, profesyonel futbol ve basketbol takımları, iyi gelişmiş açık hava kafe ve restoranları bulunmaktadır.

Karadağ, Romanesk öncesi, Gotik ve Barok dönemlere ait miras alanları da dahil olmak üzere birçok önemli kültürel ve tarihi alana sahiptir. Karadağ kıyı bölgesi özellikle Kotor’daki Aziz Tryphon Katedrali de dahil olmak üzere dini anıtlarıyla tanınmaktadır[19].

(Venediklilerin yönetimindeki Cattaro), Aziz Luka Bazilikası (800 yıldan fazla), Kayalıklar Meryem Ana

(Škrpjela), Savina Manastırı ve diğerleri. Karadağ’ın Ortaçağ manastırlarının duvarlarında binlerce metrekarelik freskler bulunmaktadır.

Karadağlıların geleneksel halk dansı olan Oro, bir ya da iki dansçı ortada dans ederken dansçıların bir daire içinde birbirlerinin omuzlarında durmasını içeren bir daire dansıdır.

Bölgede yazılan ilk edebi eserler on asırlıktır ve ilk Karadağ kitabı beş yüz yıl önce basılmıştır. Devlete ait ilk matbaa Karadağ’da

1494 yılında Cetinje’de ilk Güney Slavca kitap olan Oktoih aynı yıl basılmıştır. On üçüncü yüzyıldan kalma eski el yazmaları Karadağ manastırlarında muhafaza edilmektedir[20].

Karadağ’ın başkenti Podgorica ve eski kraliyet başkenti Cetinje, ülkenin en önemli iki kültür ve sanat merkezidir.

Eğitim

Karadağ’da eğitim, Karadağ Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından düzenlenmektedir. Eğitim ya anaokullarında ya da ilkokullarda başlar. Çocuklar ilkokula kaydolur okullarına (Karadağca/Sırpça: Osnovna škola) 6 yaşında başlar; 9 yıl sürer. Öğrenciler ortaöğretimlerine devam edebilirler, bu eğitim 4 yıl sürer (ticaret okulları için 3 yıl) ve mezuniyet (Matura) ile sona erer. Yükseköğretim, 3 ila 6 yıl sonra belirli bir ilk derece ile devam eder.